De sinaasappelboom (Citrus sinensis) is een oude kruising tussen de pompelmoes en de mandarijn, meer dan 4000 jaar geleden ontstaan.
De boom komt oorspronkelijk uit China en Zuidoost-Azië en het is niet duidelijk hoe deze boom in Italië terecht kwam. Waarschijnlijk gebeurde dit via de zijdeweg (sommige Romeinse teksten spreken er al over in de 1ste eeuw na Christus, onder de naam ‘melarancia’ of meloen-sinaasappel), maar de boom werd enkel geteeld in het warme Sicilië, waar de verspreiding strandde. Pas meerdere eeuwen later werd de boom herontdekt door Portugese zeelui.
De sinaasappel is de meest verspreide citrusvrucht ter wereld en kent honderden variëteiten. In Italië alleen al worden meer dan twintig variëteiten voor directe consumptie geteeld en daarnaast evenveel soorten als perssinaasappel. Zo kennen we in het bijzonder de rode sinaasappel ‘Arancia rossa di Sicilia IGP’ [beschermde grafische aanduiding] (een donkere bloedsinaasappel), de ‘Arancia di Ribera DOP’ [met beschermde oorsprongsbenaming] (met bijzondere organoleptische kwaliteiten die bijzonder gewaardeerd worden door kenners) en de ‘Arancia del Gargano IGP’.
De “Gouden vallei” in Palermo is de zone bij uitstek voor de sinaasappelteelt in Italië, één van de landbouwwonderen binnen het Middellandse Zeegebied. Na de Middeleeuwen verspreidde de sinaasappelteelt zich tot in de serres rond het Gardameer, die hun vruchten aanleverden bij de grote heren van Venetië en Milaan en aan de kust van Genua.
Deze vrucht zien we ook op een bijzondere manier terug bij de Sinaasappelstrijd op het carnaval van Ivrea, een komische voorstelling van de opstand van het volk (de sinaasappelhandelaars te voet) tegen de gewapende troepen van de tiran (de sinaasappelhandelaars op de wagens). Tijdens het carnaval “strijden” de ploegen te voet drie namiddagen lang door sinaasappels te gooien tegen de sinaasappelhandelaars op de wagens, die zich beschermen met lederen helmen.
